Vlooien zijn kleine bruine insecten die zich voeden met het bloed van onze dieren. Tot dusver zijn er meer dan 2500 soorten geïdentificeerd. In België is de meest voorkomende vlo de Ctenocephalides felis.

Deze parasieten zijn perfect aangepast aan de huiselijke omgeving van onze huisdieren en zijn het hele jaar door aanwezig, zowel buitenshuis als binnenshuis, waar ze zich 's winters graag verwarmen.

Vlooien zijn uitermate schadelijk en hun aanwezigheid op een dier levert heel wat ongemakken op, zoals:

• Jeuk: Vlooien, die zich voeden met bloed, spuiten hun gastheer een kleine hoeveelheid speeksel in zodat het bloed niet meteen stolt. Het is dit speeksel dat de jeuk veroorzaakt.
• Bloedverlies: Bij jonge, oudere, zieke en kleine dieren kan besmetting door een groot aantal vlooien leiden tot bloedarmoede, dat wil zeggen een abnormale daling van de hemoglobineconcentratie in het bloed.
• Allergieën: Veel katten krijgen een allergie door vlooienbeten, meer bepaald door het speeksel dat ze in het lichaam van hun 'prooi' spuiten. Deze allergie is een van de meest voorkomende huidziekten bij katten. Ze leidt tot hevige jeuk, vachtverlies, korsten, wonden en secundaire infecties.
• Ziekten: Als een kat vlooien inslikt, kan ze ook met hondenlintworm of Dipylidium caninum besmet worden, die op de mens kan worden overgedragen.

Bovenop het gevaar dat ze betekenen voor onze dieren, vallen vlooien ook mensen aan! Dit leidt tot puisten en jeuk.

Behalve mogelijke slapeloosheid, opwinding of ongewoon bijten en krabben, vertonen katten doorgaans geen enkel klinisch symptoom van een vlooienbesmetting. Om te weten of uw dier deze parasieten heeft, raden we dus aan om zijn vacht nauwkeurig te onderzoeken op de aanwezigheid van volwassen vlooien en hun uitwerpselen.

• Volwassen vlooien verwijdert u het gemakkelijkst door met een speciale fijne kam (te verkrijgen bij uw dierenarts) het hele lichaam van uw huisdier te kammen. Vlooienbeten kunt u herkennen aan uiterst kleine rode vlekken op de huid.
• De uitwerpselen verwijdert u het best door uw dier grondig te kammen en het afval op een wit vel keukenrol te verzamelen om ze beter te zien. Vlooienuitwerpselen kunt u gemakkelijk herkennen aan hun roodbruine kleur.

U kunt ook vlooieneitjes opmerken in de omgeving van uw kat. Ze hebben de vorm van kleine witte korrels en bevinden zich in het algemeen op de plaatsen waar uw dier uitrust. Vlooienlarven en -poppen zijn veel moeilijker op te merken omdat ze zich voornamelijk in weefsels (mand, kussens, zetels, tapijten, bedden enz.) ontwikkelen, of in smalle spleten waar geen daglicht komt.

Als uw kat vlooien heeft, is het in een eerste fase belangrijk om het dier zelf te behandelen. 

De keuze van een antivlooienmiddel dient u met uw dierenarts te bespreken. Hij is de enige die het meest geschikte product voor uw huisdier kan voorschrijven. Een behandeling kies je niet zomaar en hangt af van diverse factoren:

• De levenswijze van uw dier;
• De leeftijd van uw dier;
• Het ras;
• Het haartype;
• De voorgeschiedenis van het dier (huidziekten, allergieën enz.);
• De aanwezigheid van jonge kinderen in uw gezin.

Om de bedreiging van deze parasieten doeltreffend en duurzaam af te wenden, moet u tegelijkertijd ook alle andere huisdieren (honden en katten) behandelen en hun omgeving ontsmetten:

• Stofzuig regelmatig, met bijzondere aandacht voor de ruimte onder gordijnen, op tapijten en rond de mand van uw kat. 
• Ontsmet grondig de hele omgeving van uw kat, met name haar mand, maar ook de zetels en haar speeltjes.
• Gebruik na het wassen een antivlooienproduct om de parasieten in alle levensfasen te vernietigen. 
• Verhoog binnen de temperatuur en luchtvochtigheid. Dat verkort de levenscyclus van vlooien en versterkt het effect van de behandeling.
• Maai uw gazon heel kort en besprenkel met water tot de grond echt nat is. Zo doodt u de eitjes, larven en poppen.
• Blijf uw kat ten slotte zo lang mogelijk controleren, bij voorkeur gedurende 6 maanden om elke nieuwe vlooienaanval te vermijden.

Omdat het verwijderen van vlooien heel moeizaam verloopt, kunt u bepaalde preventiemaatregelen nemen om deze parasieten op afstand te houden.

• Geef uw kat een preventieve behandeling. Hiervoor bestaan verschillende oplossingen die verschillen in samenstelling, farmaceutische vorm en werkingsduur. Vraag altijd advies aan uw dierenarts voordat u uw kat een antivlooienmiddel toedient!
• Was uw dier en zijn mand regelmatig. 
• Vermijd contact tussen uw kat en wilde dieren en houd uw dier binnen.

Ontdek in deze video hoe Hector tegen vlooien strijdt!

Bij een vlooienbesmetting kunnen bepaalde gevoelige katten een allergie ontwikkelen voor het speeksel dat de parasieten in hun lichaam spuiten. Deze allergie is een van de meest voorkomende huidziekten bij katten. 

Net zoals de andere vlooienproblemen is deze allergie vaak seizoensgebonden (in de zomer en het tussenseizoen). In bepaalde gevallen is ze het hele jaar door aanwezig, vooral als er een ernstige besmetting is in huis of als de kat heel allergisch is.

De ziekte manifesteert zich door het verschijnen van huidletsels (roodheid, korsten, vachtverlies) op de rug, snoet, hals en oren. De kat kan ook veel haar verliezen op diverse plaatsen.

Katten die allergisch zijn voor vlooienbeten bijten en krabben zich overdadig, wat de parasieten doet loslaten waardoor ze verspreid geraken en moeilijker te vinden zijn. 

In geval van allergie zal de dierenarts een aan uw dier aangepaste antivlooienbehandeling voorschrijven. Het is ook uiterst belangrijk om de omgeving van uw kat goed te ontsmetten. Om de irritatie tijdens de behandeling te verzachten, kan uw dierenarts u ook een oplossing tegen jeuk voorschrijven.

Behandel tegelijkertijd ook alle andere dieren in uw woning preventief om toekomstige vlooienbesmettingen te vermijden. Vraag bij twijfel of vragen advies aan uw dierenarts. Hij is het best geplaatst om u advies te geven!

Leer meer over vlooien!

Teken zijn parasieten die zich met bloed voeden. Ze zijn doorgaans tussen 1 mm en 1 cm lang, afhankelijk van of ze zich al gevoed hebben of niet. Er komen 850 soorten voor op de wereld maar slechts 12 daarvan vinden we regelmatig terug bij onze huisdieren. 

In onze streken kunt u drie dominante soorten tegenkomen:

• Ixodes ricinus: komt het meest voor, is vooral te vinden in vochtige streken zoals bossen en wouden. 
• Dermacentor reticulatus: vinden we hoofdzakelijk terug in parken, weiden en hoog gras. 
• Rhipicephalus sanguineus: deze laatste soort komt voor op warmere plaatsen, zoals onze woningen en asielen. 

Om hun levenscyclus te kunnen voltooien mag de omgeving voor teken niet te vochtig of te warm zijn, met een temperatuur tussen 7 en 25 °C. 

Tekenbesmettingen zijn daarom doorgaans seizoensgebonden, met het grootste risico in de lente en herfst. 

 Leer meer over teken!

Hoewel een tekenbeet onschuldig kan zijn en niet meer dan een ontsteking veroorzaken, huist het echte gevaar van deze parasieten in het feit dat ze mogelijk drager van ernstige of zelfs dodelijke ziekten voor onze huisdieren zijn. 

Op het einde van hun levenscyclus voeden teken zich immers met het bloed van diverse wilde dieren, die soms drager zijn van bacteriën en virussen. Ze kunnen deze ziekteverwekkers bij een volgende beet dus doorgeven aan andere dieren of zelfs mensen.

In België is borreliose, beter bekend onder de naam 'ziekte van Lyme', de aandoening die het vaakst door teken wordt overgedragen.

Vergezelt uw kat u in Frankrijk of andere warme streken, dan kan hij ook piroplasmose (ook bekend als babesiose) oplopen, maar ook bacteriële ziekten als ehrlichiose of anaplasmose. Deze ziekteverwekkers veroorzaken echter slechts uitzonderlijk een echte ziekte, behalve in het geval van immunosuppressie (wanneer het immuunsysteem van uw kat verzwakt is).

Gelukkig moet een teek 12 tot 24 uur vastgehecht zijn om een ziekte op zijn gastheer te kunnen overdragen. Dankzij preventieve behandeling kunnen deze parasieten tijdig uitgeschakeld worden, zodat uw dier tegen ziekteverwekkers beschermd wordt.

Hoe dan ook, het is absoluut ongewoon om meer dan één teek op een kat te vinden. Als dat het geval is, raadpleeg dan zo snel mogelijk uw dierenarts, want dit kan wijzen op een ernstig gezondheidsprobleem. 

Borreliose of de ziekte van Lyme is een besmettelijke aandoening die voorkomt bij mensen en diverse diersoorten. Ze wordt overgedragen via teken die drager zijn van het virus, als deze langer dan 24 uur aan hun gastheer gehecht blijven.   

In het algemeen vertonen besmette katten geen symptomen die specifiek zijn voor deze ziekte. De incubatiefase (de termijn tussen de besmetting en het verschijnen van de eerste symptomen) kan 2 tot 5 maanden duren. 

In tegenstelling tot honden en mensen ondervinden katten maar heel zelden last van de ziekte van Lyme. Om te bepalen of uw kat de ziekte heeft, moet uw dierenarts diverse klinische onderzoeken uitvoeren. Als de aandoening vastgesteld is, zal hij bepaalde antibiotica aanraden.

Als uw besnorde metgezel geen preventieve bescherming tegen teken geniet, moet u absoluut een dierenarts raadplegen als u merkt dat hij door een teek is gebeten en bepaalde ongewone gedragingen vertoont. 

Uw dierenarts kan u ook helpen om een teek te verwijderen als u niet vertrouwd bent met de procedure.

Er bestaan diverse methoden om uw kat preventief tegen teken te beschermen, met verschillende manieren en frequenties van toediening: halsbanden, pipetten, tabletten enz. 

Vraag altijd advies aan uw dierenarts zodat hij een product kan voorschrijven dat optimaal aan uw geval aangepast is.

In België kunnen verschillende soorten wormen, die in het organisme van het dier leven en zich ontwikkelen, uw kat besmetten:

• Rondwormen (spoelwormen, haakwormen):
  • Spoelwormen zijn grote wormen (tot 20 cm) die in de dunne darm van de kat leven. Zodra ze in het lichaam van het dier zitten, voeden spoelwormen zich door de voor het dier bedoelde glucose, calcium, fosfor of oligo-elementen in te nemen.
  • Haakwormen zijn kleine wormen (1 tot 2 cm) die op volwassen leeftijd op de rand van de ingewanden leven en zich er met bloed voeden.
• Platwormen zijn veel groter (tot 70-80 cm) en lijken op een aaneenschakeling van duizenden rijstkorrels.

Leer meer over wormen!

Wormbesmettingen - voornamelijk van rondwormen – zijn vooral gevaarlijk voor kittens, die kunnen lijden aan een verminderde vitaliteit, groeivertraging en spijsverteringsproblemen (braken, diarree, gezwollen buik), ademhalingsmoeilijkheden (hoest door de verplaatsing van de larven) en huidproblemen (vale vacht, roos, jeuk). Als ze in groten getale aanwezig zijn in het spijsverteringskanaal van een kitten, dan kunnen rondwormen zelfs tot de dood leiden door verstopping of doorboring van de ingewanden.

Bij volwassen katten heeft besmetting door wormen in de meeste gevallen geen zichtbare gevolgen. Toch mag ze niet genegeerd worden, want dragers besmetten gemakkelijk hun omgeving, en vormen zo ook een risico voor de menselijke gezondheid!

Volwassen spoelwormen leggen immers heel wat eitjes, die door een volwassene en kind ingeslikt kunnen worden, ofwel door contact met hun huisdier of via de omgeving (met name dierlijke ontlasting in zandbakken).

Zodra ingeslikt worden deze eitjes larven, die zich in het menselijk lichaam bewegen alvorens zich als volwassen wormen in de ingewanden te nestelen. Tijdens deze fase veroorzaken de larven letsels, bijvoorbeeld in lever en longen, met symptomen die op griep lijken. In zeldzame gevallen kunnen de wormen ook de hersenen binnendringen en tot stuiptrekkingen leiden. Kinderen die vatbaar zijn voor allergieën kunnen na contact met wormen ook gemakkelijker astma krijgen.

Als u een wormbesmetting bij uw dier verhindert, beschermt u dus uw hele gezin!

Ontdek in deze video hoe Hector tegen wormen strijdt!

Als uw kat in afwezigheid van een preventieve behandeling met wormen besmet is, is het belangrijk een ontwormingsmiddel toe te dienen om menselijke overdracht te vermijden. Afhankelijk van uw dier en zijn levenswijze kan uw dierenarts u de meest geschikte behandeling voorschrijven. Vraag hem altijd om advies vóór u een keuze maakt!

Om zowel voor uw huisdier als uw omgeving risico's te vermijden, beveelt ESCCAP, het Europees wetenschappelijk comité voor parasieten bij huisdieren, meerdere maatregelen aan:

• Verwijder regelmatig en voorzichtig de uitwerpselen uit de kattenbak en de tuin.
• Zorg voor een goede persoonlijke hygiëne: was uw handen, knip uw nagels kort en draag handschoenen wanneer u in de tuin werkt.
• Ontworm uw kat regelmatig, ten minste vier keer per jaar, tegen spoelwormen (rondwormen) en volg daarbij de aanbevelingen van de dierenarts.
• Geef altijd in de handel verkrijgbare droge voeding of voeding uit blik of bereid voedsel te eten aan uw kat.
• Houd kinderen uit de buurt van besmette zones en bedek met name zandbakken om dierlijke uitwerpselen te vermijden.

In bepaalde delen van de wereld, vooral in het zuiden van Europa (Zuid-Frankrijk, Spanje, Portugal, Italië, Griekenland), Noord-Afrika en overzeese gebieden, komt 'cardiopulmonaire dirofilariose' of 'hartwormziekte' voor, een dodelijke ziekte die wordt veroorzaakt door een lange en smalle worm die wordt overgedragen door een muggenbeet. 

Eenmaal de parasiet, die voornamelijk bij honden, katten, fretten en vossen voorkomt, het organisme binnendringt, legt hij larven die microfilaria genoemd worden. Deze microfilaria, die zich vrij bewegen in de bloedsomloop van het besmette dier, kunnen vervolgens door een mug ingeslikt worden wanneer deze haar prooi steekt. Op deze manier wordt de mug op haar beurt besmet door de larven van deze parasiet kan ze deze besmetting op een nieuw dier overbrengen bij een volgende steek. 

Na besmetting evolueert de ziekte traag en kunnen er jaren voorbijgaan voor de eerste tekenen zich voordoen. Cardiopulmonaire dirofilariose manifesteert zich eerst via een hoest, vergezeld van ademhalingsmoeilijkheden, die vervolgens leiden tot grote ademhalings- en hartproblemen, en zelfs plotse dood. De besmette wormen in het organisme van het dier kunnen op elk ogenblik een klonter doen ontstaan die een ader kan blokkeren. 

In geval van twijfel zal uw dierenarts een reeks onderzoeken doen om na te gaan of uw kat wormen heeft die drager zijn van de ziekte. Zodra een diagnose gesteld is, kan de ziekte behandeld worden met geneesmiddelen, die gedurende meerdere maanden moeten worden genomen. Het wordt afgeraden om volwassen wormen bij katten te proberen elimineren, want hun dood kan ook leiden tot de dood van uw dier! Het is dan ook beter om een behandeling te geven waarmee de toestand verbetert, en die wordt voortgezet tot de parasiet op natuurlijke wijze verdwijnt.

Ook al ligt België niet in risicogebied, het is belangrijk om uw huisdier preventief tegen deze parasiet te beschermen op elke reis naar een risicozone. Vraag advies aan uw dierenarts.

Leer meer over wormen!

Toxoplasmose is een ziekte die op de mens overgedragen kan worden en veroorzaakt wordt door een microscopisch kleine parasiet, Toxoplasma gondii. Ze wordt overgedragen via de omgeving (de grond, kattenuitwerpselen) maar ook intermediaire gastheren (vogels, zoogdieren). Bijzonder is dat ze zich alleen kan vermenigvuldigen in de ingewanden van zijn finale gastheer: de kat!

Besmette katten scheiden deze parasieten vervolgens uit via hun uitwerpselen, die op hun beurt de omgeving besmetten en de ziekte verspreiden.

In het algemeen vertoont een kat in goede gezondheid die door de parasiet besmet wordt geen enkel symptoom en bestrijdt ze zelf de ziekte. 

Bij katten met een zwakker immuunsysteem, zoals kittens, kan de ziekte echter ernstige gevolgen hebben, zoals hevige diarree, koorts, een oogontsteking of ademhalingsmoeilijkheden. In dit geval is het belangrijk om onmiddellijk uw dierenarts te raadplegen voor een geschikte behandeling.

Als katteneigenaar bent u hoogstwaarschijnlijk al met de ziekte geconfronteerd en bent u immuun geworden zonder het zelf te beseffen. Als een toekomstige mama al aan toxoplasmose is blootgesteld, is het weinig waarschijnlijk dat ze de ziekte tijdens de zwangerschap opnieuw zal krijgen. In geval van twijfel kan een eenvoudige bloedtest aangeven of u al immuun bent tegen de ziekte. 

Als u nog nooit in contact bent gekomen met deze parasiet, kunt u met eenvoudige voorzorgsmaatregelen een infectie vermijden:

• Vraag iemand om de kattenbak van uw gezel elke dag leeg te maken, of draag handschoenen als u het zelf doet. 
• Gebruik altijd handschoenen als u in de tuin werkt en met aarde of zand werkt.
• Was fruit en groenten zorgvuldig.
• Raak geen rauw of halfgaar vlees aan en eet er niet van.