Teken zijn externe parasieten van doorgaans 1 mm tot 1 cm lang, afhankelijk of ze zich gevoed hebben of niet. Er komen wereldwijd 850 soorten voor, maar slechts 12 daarvan vinden we regelmatig terug bij onze huisdieren. 

In onze streken kunt u drie dominante soorten tegenkomen:

• Ixodes ricinus: komt het meest voor, is vooral te vinden in vochtige omgevingen, zoals bossen en wouden. 
• Dermacentor reticulatus: vinden we hoofdzakelijk terug in parken, weiden en hoog gras. 
• Rhipicephalus sanguineus: deze laatste soort komt voor op warmere plaatsen, bijvoorbeeld in onze woningen en in asielen.

Teken voeden zich uitsluitend met het bloed van dieren en mensen waaraan ze zich vasthechten. 

Om hun prooi te bereiken maken teken steeds opnieuw gebruik van dezelfde hinderlaag: ze beklimmen planten en wachten tot een gastheer voorbijkomt waaraan ze zich kunnen vastklampen. 

De parasieten zetten zich dan vast op de huid van uw dier, vullen zich met bloed en laten vervolgens los, vallen op de grond en zetten hun ontwikkeling verder.

Om hun levenscyclus te kunnen voltooien mag de omgeving voor teken niet te vochtig of te warm zijn, met een temperatuur tussen 7 en 25 °C. 

Daarom zijn tekenbesmettingen doorgaans seizoensgebonden en zijn de risico's het grootst in de lente en herfst. 

Teken kunnen zich ook in steden ontwikkelen, maar u vindt ze vooral in bossen en hoog gras.

Op het einde van hun levenscyclus voeden teken zich met het bloed van diverse wilde dieren, die soms drager zijn van bacteriën en virussen. Ze kunnen deze ziekteverwekkers bij een volgende beet dus overzetten op andere dieren of op mensen.

Ontdek hier de belangrijkste ziekten die teken overdragen

Er zijn verschillende beschermingsmaatregelen om uw pup tegen teken te beschermen: 

• Controleer uw hond na elke wandeling.
• Vermijd risicoplaatsen zoals wouden, bossen en hoog gras. 

Tegelijk raden we ook aan om een preventieve behandeling tegen deze parasieten te volgen. Daar bestaan diverse methoden voor, met verschillende manieren en frequenties van toediening: halsbanden, pipetten, tabletten enz. 

Vraag altijd advies aan uw dierenarts zodat hij het product kan voorschrijven dat het best aan uw geval aangepast is.

Raadpleeg altijd uw dierenarts om te bepalen welke oplossing het meest geschikt is voor de bescherming van uw dier. Hij zal u een behandeling aanraden in functie van de levenswijze van uw hond, zijn haartype, zijn gezondheidsgeschiedenis (allergieën, ziekten enz.), maar ook de samenstelling van uw gezin (aanwezigheid van jonge kinderen, katten), reizen die u wilt maken en uiteraard uw budget.

Tekenen zijn aanwezig van maart tot november, met een piekactiviteit in de lente en de herfst. Hoewel ze ook in de zomer in onze regio's aanvallen, veroorzaken teken weinig problemen in de winter. De voorbije jaren hebben we echter de impact van het warmere klimaat op deze parasieten waargenomen: waar teken eens bedreigd werden door onze lange en strenge winters, profiteren ze nu van onze gematigde seizoenen en blijven ze het hele jaar door actief in België. Een antiparasitaire behandeling, in alle seizoenen, is daarom essentieel om ervoor te zorgen dat uw huisdier permanent beschermd is.

Ontdek meer over de gevolgen van klimaatverandering in deze video met Brave en Hector:

Voor meer informatie kunt u terecht bij uw dierenarts. Hij of zij zal u de behandeling aanbevelen die het beste past bij uw huisdier en zijn levensstijl.

In geval van een infestatie moet u de parasiet(en) zo snel mogelijk verwijderen met een aangepast instrument, zoals een tekentang. Om het risico op de overdracht van bacteriën, virussen en andere kiemen te verminderen, moet dit binnen de 24 uur na vasthechting gebeuren. Het is dus aangeraden om uw hond na elke wandeling te onderzoeken.

Een teek van uw dier verwijderen:

1. Spreid het haar van uw hond met een fijne kam om de teek te vinden.
2. Schuif de tang over het lichaam van de teek zonder erop te duwen.
3. Trek niet aan de teek maar voer een draaiende beweging uit tot deze loslaat.
4. Gooi de teek weg, vb. in een hersluitbare plastic zak.
5. Ontsmet de zone van de beet met een ontsmettingsmiddel en gebruik geen alcohol of ether.

Controleer gedurende 2 weken na het verwijderen van de teek de plaats van de beet en het algemeen welzijn van uw dier. Raadpleeg uw dierenarts in geval van roodheid, uiterlijke veranderingen, vermoeidheid of eet- en spijsverteringsproblemen.

Vlooien zijn kleine bruine insecten die zich perfect weten aan te passen aan de huiselijke omgeving van onze huisdieren. Tot dusver werden meer dan 2500 soorten geïdentificeerd.

In België is de meest voorkomende vlo de Ctenocephalides felis.

Volwassen vlooien voeden zich met bloed door de huid van het gastdier te doorboren. Ze voeden zich één keer per dag en blijven doorgaans op dezelfde gastheer tot ze sterven. Hun levensverwachting is meerdere maanden maar ze sterven vaak na een tot drie weken, wanneer de hond zich likt of krabt.

De levenswijze en voortplanting van vlooien hangen sterk samen met de omgevingsomstandigheden. In ideale omstandigheden hebben deze kleine parasieten vochtigheid, warmte en de nabijheid van gastheren nodig om zich snel te ontwikkelen. 

Als de omgeving gunstig is, kunnen er heel snel een groot aantal vlooien op de dieren en in de omgeving manifesteren. Omdat vlooienlarven warmte nodig hebben om te overleven, ontwikkelen ze zich vooral in de lente, zomer en herfst. 

Maar, dankzij de verwarming in onze huizen en appartementen kunnen ze het hele jaar door overleven. Vlooienlarven verbergen en ontwikkelen zich in onze huizen vooral in weefsels (manden, kussens, zetels, tapijten, bedden enz.), evenals in kleine spleten waar geen daglicht komt. Ze blijven op die warme plaats tot ze volwassen zijn en zoeken dan een gastheer om zich aan vast te klampen. 

Opgelet, houd uw pup weg van katten en andere dieren die vrij rondlopen, omdat deze ook via de omgeving vlooien aan uw dier kunnen doorgeven. Besmetting via het doorgeven van een volwassen vlo tussen dieren is mogelijk, ook al komt het maar zelden voor. Besmetting gebeurt dus vooral via parasieten die in de omgeving aanwezig zijn en kan zowel binnen als buiten de woning (behalve in de winter) voorkomen.

Onze dieren vertonen doorgaans geen enkel klinisch symptoom van een vlooienbesmetting. Om te weten of uw pup deze parasieten heeft, raden we aan om zijn vacht nauwkeurig te onderzoeken op de aanwezigheid van volwassen vlooien en hun uitwerpselen.

• Volwassen vlooien verwijdert u het gemakkelijkst met een speciale fijne kam (te verkrijgen bij uw dierenarts) waarmee u het hele lichaam van uw viervoeter kunt kammen.
• De uitwerpselen verwijdert u het best door het dier grondig te kammen en het afval op een wit vel keukenrol te verzamelen om ze beter te zien. Vlooienuitwerpselen kunt u gemakkelijk herkennen aan hun roodbruine kleur.

Vlooien op een dier zorgen voor diverse ongemakken zoals jeuk en bloedverlies maar kunnen ook allergieën veroorzaken en ziekten overdragen.

Dit zijn de belangrijkste gevolgen van een vlooienbesmetting.

Als uw pup vlooien heeft, dan vormen deze in zijn vacht slechts 5% van het probleem.

Deze 5% zijn immers de volwassen vlooien, die oud genoeg zijn om een 'prooi' te besmetten. De overige 95% zijn eitjes, larven en poppen (cocons gemaakt door larven voordat ze volwassen worden) die zich in de omgeving van uw pup bevinden (uw huis, de auto). Vrouwelijke vlooien leggen gemiddeld 20 eitjes per dag. Daarom is het belangrijk om hun levenscyclus zo snel mogelijk te onderbreken!

Er zijn verschillende oplossingen om uw dier te behandelen. Deze verschillen op het vlak van hun samenstelling, farmaceutische vorm en werkingsduur. Praat erover met uw dierenarts.

Sowieso is het, als uw pup vlooien heeft, belangrijk om:

• Uw dier duurzaam te beschermen. Gezien de grote hoeveelheid eitjes, larven en poppen in de omgeving van uw pup, raden we aan om de door uw dierenarts voorgeschreven behandeling te herhalen, want een enkele behandeling volstaat niet om het probleem duurzaam op te lossen.
• De door uw dierenarts voorgeschreven dosissen na te leven. Een te lage dosis is niet doeltreffend, een te hoge dosis kan gevaarlijk zijn.
• En vooral: de omgeving te ontsmetten. Omdat een vlooienbesmetting voornamelijk via de omgeving gebeurt, is de ontsmetting van uw leefomgeving (mand, auto, zetels enz.) de belangrijkste stap om u doeltreffend en duurzaam van deze kleine parasieten te ontdoen.

De keuze van een antivlooienmiddel dient u met uw dierenarts te bespreken. Hij is de enige die het meest geschikte product voor uw huisdier kan voorschrijven. 

Een behandeling kies je niet zomaar en hangt af van diverse factoren:

• De levenswijze van uw dier;
• De leeftijd van uw dier;
• Het ras;
• Het haartype;
• De voorgeschiedenis van het dier (huidziekten, allergieën enz.);
• De aanwezigheid van jonge kinderen in uw gezin;
• De aanwezigheid van een kat (bepaalde antiparasitica voor honden zijn giftig voor katten).

Als uw hond bij gebrek aan een preventieve behandeling al met vlooien besmet is, kan de door uw dierenarts aanbevolen behandeling ook verschillen.

In België kunnen verschillende soorten wormen, die in het organisme van het dier leven en zich ontwikkelen, uw pup besmetten:

• Rondwormen (spoelwormen, haakwormen):
  • Spoelwormen zijn grote wormen (tot 20 cm) die in de dunne darm van de hond leven. Zodra ze in het organisme van het dier zitten, voeden spoelwormen zich door de voor het dier bedoelde glucose, calcium, fosfor of sporenelementen in te nemen.
  • Haakwormen zijn kleine wormen (1 tot 2 cm) die op volwassen leeftijd op de rand van de ingewanden leven en zich er met bloed voeden.
• Platwormen zijn veel groter (tot 70-80 cm) en lijken op een aaneenschakeling van duizenden rijstkorrels.

In het algemeen kan een dier besmet worden door het inslikken van wormeneitjes die zich in onze omgeving bevinden. Zodra de eitjes in het organisme zitten, ontwikkelen ze zich tot larven en gaan ze naar de ingewanden waar ze hun ontwikkeling voltooien tot volwassen wormen, die op hun beurt diverse eitjes leggen. Er zitten ongeveer twee tot drie maanden tussen het inslikken van de wormeneitjes en het leggen van nieuwe eitjes door volwassen vrouwtjes.

Afhankelijk van het type maken wormen gebruik van diverse tactieken om het organisme van een dier binnen te dringen. Een van de belangrijkste manieren waarop pups rondwormen kunnen krijgen, is tijdens de zwangerschap en het zogen, als de moeder besmet is. Rondwormen kunnen echter ook worden doorgegeven:

• via de uitwerpselen van besmette dieren waarmee de wormen hun eitjes verspreiden;
• via besmette prooien (knaagdieren, vogels) die als tussenpersoon dienen;
• via de inname van onvoldoende gebakken vlees.

Platwormen kunnen worden doorgegeven via bepaalde soorten vlooien en luizen.

Het is niet altijd gemakkelijk om de aanwezigheid van wormen bij een volwassen hond of kat op te merken, omdat de symptomen zelden zichtbaar zijn. Bij pups kunnen bepaalde problemen zoals gewichtsverlies, diarree, braken, hoest of een vale vacht wijzen op de aanwezigheid van wormen.

In bepaalde gevallen kunt u deze parasieten opmerken wanneer ze uit de anus van het dier komen of op plaatsen waar ze zich vaak bevinden:

• in de vorm van kleine rijstkorrels (platwormen);
• in de vorm van 'spaghetti’ (spoelwormen, haakwormen).

Platwormen kunnen ook jeuk aan het achterste veroorzaken en er zo toe leiden dat uw hond zijn achterste op de grond schuurt.

In het algemeen kan een analyse van de uitwerpselen door een dierenarts uitsluitsel geven over de aanwezigheid van wormen bij een dier.

Wormbesmettingen - voornamelijk van rondwormen – zijn heel gevaarlijk voor pups, die kunnen lijden aan een verminderde vitaliteit, groeivertraging en spijsverteringsproblemen (braken, diarree, gezwollen buik), ademhalingsmoeilijkheden (hoest door de verplaatsing van de larven) en huidproblemen (vale vacht, roos, jeuk). 

Als ze in grote getalen aanwezig zijn in het spijsverteringskanaal van een pup, dan kunnen rondwormen zelfs tot de dood leiden door verstopping of doorboring van de ingewanden.

Als uw pups wormen heeft, dan is dit een risico voor het hele gezin.

Leer er hier meer over

Om zowel voor uw huisdier als uw omgeving risico's te vermijden, beveelt ESCCAP, het Europees wetenschappelijk comité voor parasieten bij huisdieren, meerdere maatregelen aan:

• Verwijder regelmatig en voorzichtig de uitwerpselen uit het hok, de kattenbakvulling en de tuin.
• Zorg voor een goede persoonlijke hygiëne: was uw handen, knip uw nagels kort en draag handschoenen wanneer u in de tuin werkt.
• Ontworm uw hond regelmatig, ten minste vier keer per jaar, en volg daarbij de aanbevelingen van de dierenarts.
• Geef altijd in de handel verkrijgbare droge voeding of voeding uit blik of bereid voedsel te eten aan uw hond.
• Houd kinderen uit de buurt van besmette zones en bedek zandbakken om dierlijke uitwerpselen te vermijden.

Uw pups tegen spoelwormen (ronde wormen) behandelen is de beste manier om hen te beschermen en is ook onontbeerlijk om de risico's op besmetting van mensen en kinderen te beperken.

Omdat honden spoelwormen tijdens de zwangerschap en het zogen kunnen doorgeven aan hun jongen, is het aangeraden om de dieren al op heel prille leeftijd te ontwormen en om de behandeling regelmatig te herhalen. Het is aangeraden om pups te ontwormen vanaf de leeftijd van 2 weken, vervolgens op 4, 6 en 8 weken en ten slotte elke maand tot de leeftijd van 6 maanden.

Een preventieve behandeling tegen platwormen is niet nodig maar wordt alleen aangeraden als dit type wormen bij het dier duidelijk aanwezig is.

In bepaalde delen van de wereld, vooral in het zuiden van Europa (Zuid-Frankrijk, Spanje, Portugal, Italië, Griekenland) en Noord-Afrika en in overzeese gebieden, komt 'cardiopulmonaire dirofilariose' of 'hartwormziekte' (link) voor, een dodelijke ziekte die wordt veroorzaakt door een lange en smalle worm die wordt overgedragen via een muggenbeet. 

Ook al hoort België daar niet bij, is het belangrijk om uw huisdier tegen deze parasiet te beschermen bij elke reis naar deze risicozones. Vraag raad aan uw dierenarts.